Lut bin Ali

Lut bin Ali (l. 1 Jun 1957-) ialah seorang pelakon, penerbit televisyen, penulis drama dan pengarah teater serta drama Melayu yang terkenal di Singapura.¹ Beliau merupakan graduan Universiti Edith Cowan di Australia, dan telah diberikan Anugerah Seniman Muda oleh Majlis Seni Kebangsaan pada tahun 1993 atas sumbangannya dalam bidang teater.² Pada tahun 1998, beliau dinobatkan sebagai Pelakon Lelaki Terbaik saluran Prime 12 (kini Suria) melalui lakonannya dalam drama Selatan Semenanjung.³ Beliau merupakan tokoh yang menonjol dalam arena teater Melayu pada dekad 1980-an. Pada tahun 1988, beliau menubuhkan Teater Ekamatra, sebuah kumpulan teater Melayu yang kemudiannya berkembang menjadi salah satu kumpulan teater Melayu paling berjaya di Singapura.⁴

Kehidupan awal
Lut Ali meninggalkan kerjayanya sebagai kerani untuk menumpukan sepenuh masa dan tenaganya kepada dunia teater.⁵ Hasrat awalnya adalah untuk menjadi seorang pemain bola sepak, namun beliau akhirnya menemukan panggilan hidupnya dalam bidang teater. Beliau menganggap teater sebagai satu bentuk dakwah menerusi seni, iaitu peluang untuk mendidik masyarakat tentang seni pentas.⁶ Dahulu, beliau bergiat dalam teater secara sambilan, tetapi setiap kali terlibat, beliau terpaksa meletakkan jawatan daripada pekerjaan harian untuk memberikan sepenuh tumpuan kepada kegiatan seni. Oleh itu, pada tahun 1992 beliau membuat keputusan untuk menumpukan sepenuh perhatian kepada teater, lalu meletakkan jawatan sebagai kerani untuk menjadi pengarah teater sepenuh masa.⁷

Karya dan kerjaya
Pengabdian Lut terhadap teater banyak tertumpu pada Teater Ekamatra yang diasaskan bersama isterinya, Rubie Lazim, pada tahun 1988.⁸ Beliau memimpin sebuah kumpulan seramai 11 orang anggota dengan purata umur hanya 26 tahun. Lut berhasrat menjadikan Teater Ekamatra sebuah kumpulan teater Melayu bebas, tanpa terikat dengan kerumitan menjadi subsidiari kepada mana-mana badan kebudayaan yang lebih besar. Pada ketika itu, satu-satunya kumpulan bebas lain ialah Teater Nadi. Lut juga berhasrat mempromosikan teater eksperimental, serta memperluas takrif dan sempadan teater Melayu dengan menggabungkan unsur seni tradisional Asia Tenggara ke dalam teater kontemporari.⁹ Usaha beliau akhirnya membuahkan hasil.

Pada tahun 1995, dramanya Kakiku dipilih oleh Majlis Seni Kebangsaan (NAC) untuk mewakili Singapura dalam Festival Teater ASEAN di Brunei Darussalam. Adaptasi daripada sejarah Singapura itu mengisahkan tentang penduduk sebuah kampung yang melalui zaman penjajahan dan kemerdekaan, serta dilema sama ada perlu berpindah ke Malaysia atau kekal di Singapura selepas pemisahan.¹⁰

Pada tahun yang sama, beliau menjadi salah seorang daripada empat rakyat Singapura yang terlibat dalam salah sebuah daripada tiga penerbitan drama utama di Festival Perth tahunan. Beliau memegang watak pelayan yang penuh muslihat dalam The Floating World, sebuah drama tentang keruntuhan mental dan prasangka.¹¹

Beliau meninggalkan Singapura pada Julai 1995 untuk melanjutkan pengajian dalam bidang seni liberal di Universiti Edith Cowan, Australia.¹² Setelah menamatkan pengajiannya pada tahun 1997, beliau dilantik sebagai penerbit dan ketua jabatan drama di Communications 2000, sebuah syarikat penerbitan.¹³ Ia merupakan sesuatu yang  menguntungkan kedua-dua pihak. Syarikat tersebut dapat memperluas teras perniagaannya daripada menghasilkan rancangan hiburan kepada drama televisyen¹⁴, manakala beliau pula berpeluang mengembangkan minatnya dalam drama televisyen di samping teater. Ketika bertugas di syarikat ini, Lut juga bersama-sama menerbit dan mengarahkan sinetron Melayu pertama Singapura, Gelora.¹⁵ Selepas mengarah satu musim Gelora, beliau menubuhkan sebuah syarikat penerbitan, L.A. Motion bersama isterinya dan rakan niaga, Iskandar Johari.¹⁶ Salah satu projek awal mereka ialah drama bersiri lima bahagian bertajuk Sayang Semuanya. Drama itu ditayangkan di saluran Prime 12 pada Jun 1999.¹⁷ Setelah berpengalaman dalam bidang penyiaran di Singapura, beliau meninggalkan lapangan seni tempatan untuk menetap di Perth, Australia, bersama keluarganya pada tahun 2001.¹⁸

Usaha lain
Melalui Teater Ekamatra, beliau turut merintis sebuah projek pendokumentasian teater Melayu. Naskhah drama sejak tahun 1960-an telah dikumpulkan, dikatalogkan dan dijilid semula dalam bentuk asal untuk dipelihara dengan baik.¹⁹ Beliau juga pernah mencuba bidang keusahawanan kulinari dengan membuka sebuah gerai makanan Melayu di pusat penjaja di Clover Way, berhampiran Jalan Pemimpin.²⁰

Anugerah terpilih
1979: Pelakon Lelaki Terbaik, Festival Drama Sriwana.²¹
1981: Anugerah Pelakon Terbaik (Kategori Melayu) untuk Bila Malam Bertambah, Festival Drama, Kementerian Kebudayaan.²²
1993: Anugerah Seniman Muda, Majlis Seni Kebangsaan.
1998: Pelakon Lelaki Terbaik untuk Selatan Semananjung, Anugerah Pesta Perdana.
2001: Pencalonan kategori cerpen untuk Anugerah Persuratan, Majlis Bahasa Melayu Singapura.²³

Drama arahan terpilih
1986: Seniman Menara Gading²⁴
1986: Bicara²⁵
1988: Arwah²⁶
1988: Juara²⁷
1990: Bukan Bunuh Diri – pelakon solo dan pengarah
1990: Dalam Keasingan²⁸
1991, 1995: Kakiku
1991: Seekor Kerbau Hitam Dalam Sang Pengiran Tomtom
1992: Bukan Di Syurga Yang Ini²⁹
1992: Berakhirnya Sebuah Perjuangan³⁰
1993: Perhiasan Kaca³¹
1993: Singkap³²
1994: Raja Lawak³³

Keluarga
Lut berkahwin dengan Rubie Lazim dan mereka dikurniakan dua orang anak lelaki, Luq Karisma dan Luq Karya.³⁴

Penulis
Marsita Omar & Kartini Saparudin

Rujukan
1. “Biodata,” Berita Harian, 5 October 1997, 7. (From NewspaperSG)
2. “Young Artist Award Winners,” Straits Times, 30 August 1994, 2 (From NewspaperSG); “About the Young Artist Award,” National Arts Council, accessed 17 August 2016; “Lut Sebarang Laut Cari Ilmu,” Berita Harian, 9 July 1995, 11. (From NewspaperSG)
3. Hanim Mohd Saleh, “Terbaik Akan Terjunjung,” Berita Harian, 26 November 1998, 6. (From NewspaperSG)
4. Samuel L. Leiter, Encyclopedia of Asian Theatre, vol. 2 (Westport, Conn.: Greenwood Press, 2007), 759 (Call no. RSING 792.095 ENC); Adeline Chia, “New Faces in Ekamatra,” Straits Times, 15 September 2009, 45. (From NewspaperSG)
5. Yaakub Rashid, “Selling Theatre Full-Time,” Straits Times, 7 May 1992, 13. (From NewspaperSG.)
6. Mardiana Abu Bakar, “Not to Be Weighed Down By Words,” Straits Times, 21 February 1989, 6. (From NewspaperSG)
7. Rashid, “Selling Theatre Full-Time.” 
8. “Young Artist Award Winners”; Abu Bakar, “Not to Be Weighed Down By Words” [Note: Teater Ekamatra spells his wife’s name as Rubie]; see “About Us,” Teater Ekamatra, accessed 17 August 2016.
9. Abu Bakar, “Not to Be Weighed Down By Words”; “Young Artist Award Winners.”
10. Tuminah Sapawi, “Malay Play Is This Year’s Asean’s Festival Entry,” Straits Times, 28 June 1995, 10. (From NewspaperSG)
11. Audrey Perera, “Singaporeans Make an Impact on Drama in Western Australia,” Straits Times, 9 March 1995, 12. (From NewspaperSG)
12. Mardiana Abu Bakar, “More Malay Plays to Be Staged This Year,” Straits Times, 9 January 1995, 10; “Lut Sebarang Laut Cari Ilmu.”
13. “Lut Ali Ditugas Hasilkan Drama TV,” Berita Harian, 22 October 1997, 6. (From NewspaperSG)
14. “Lut Ali Ditugas Hasilkan Drama TV.”
15. Tuminah Sapawi, “Love, Betrayal and Scandal,” Straits Times, 7 July 1998, 2; “Lut Ali Raih Ijazah Seni Teater & TV,” Berita Harian, 8 June 1999, 6; “Lut Ali Ditugas Hasilkan Drama TV.” 
16. Hanim Mohd Saleh, “Lut ‘BerGelora’,” Berita Harian, 15 November 1998, 12; Hanim Mohd Saleh, “L.A. Motion Bukan Hebat Setakat,” Berita Harian, 3 May 1999, 6. (From NewspaperSG)
17. Hanim Mohd Saleh, “Drama ‘Sayang Semuanya’ Papar Hidup Yatim Piatu,” Berita Harian, 31 May 1999, 6. (From NewspaperSG)
18. “Lut Hijrah Ke Australia,” Berita Harian, 3 October 2001, 12. (From NewspaperSG)
19. Ong Sor Fern, “New Collection of Malay Plays,” Straits Times, 13 April 2002, 17. (From NewspaperSG)
20. “Lut Ali Merajuk…,” Berita Harian, 8 July 2001, 13; “Lut Hijrah Ke Australia.”
21. “Young Cast with a Wealth of Experience,” Straits Times, 20 June 1986, 1. (From NewspaperSG)
22. Edi Sedyawati, ed., The Theater of ASEAN (Jakarta: ASEAN Committee on Culture and Information, 2001), 138. (Call no. RSING 792.0959 THE)
23. Mohd Saleh, “Terbaik Akan Terjunjung”; “Senarai Pemenang,” Berita Harian, 9 December 1998, 6. (From NewspaperSG)
24. “16 Bodies Join Hands to Present Drama,” Straits Times, 24 April 1986, 5. (From NewspaperSG)
25. Azman Siraj, “Reenacting a Malay Legend in a Play,” Straits Times, 27 October 1986, 4. (From NewspaperSG)
26. Mardiana Abu Bakar, “Bringing Life to Play about the Living Dead,” Straits Times, 20 June 1988, 6. (From NewspaperSG)
27. Mardiana Abu Bakar, “Champion of Society Who Fails as a Father,” Straits Times, 14 April 1988, 4. (From NewspaperSG)
28. Yaakub Rashid, “Lut’s Solo,” Straits Times, 10 September 1990, 7. (From m NewspaperSG)
29. Yaakub Rashid, “Lut’s Odyssey,” Straits Times, 8 January 1992, 12. (From NewspaperSG)
30. Norenshah Sahari, “Local Play with French Flavor,” New Paper, 5 May 1992, 18. (From NewspaperSG)
31. Mardiana Abu Bakar, “Who’s Afraid of Tennesse Williams?”  Straits Times, 22 April 1993, 11. (From NewspaperSG)
32. “The Play Unveiled,” Straits Times, 2 November 1993, 20. (From NewspaperSG)
33. Ang E Ern, “Script Didn't Come, Sold-Out Show Nearly Cancelled,” Straits Times, 25 June 1994, 21. (From NewspaperSG)
34. “Lut Ali Raih Ijazah Seni Teater & TV.”

Rujukan Tambahan
1. Abdul Rahman Hanafiah, Sastera Singapura dan Malaysia di Era Pascamoden (Singapore: Persama Enterprise, 2003), 253­–54. (Call no. Malay RSING 899.288 MAN)
2. “Going Back to Basics,” New Straits Times, 4 June 2001. (Microfilm NL25131)
3. Mohd Lut Ali,  Mendaki. (Unpublished; typescript, 19--). (Call no. RCLOS 899.282 MOH)
4. Nancy Koh, “One Man’s Quest,” Straits Times, 20 June 1986, 1. (From NewspaperSG)
5. Yaakub Rashid, “Poetic Licence,” Straits Times, 20 June 1991, 11.  (From NewspaperSG)

Klik di sini untuk versi Bahasa Inggeris.
For the English version of this article, click here.

Klik di sini untuk kembali ke halaman utama.
To go back to the home page, click here.

Maklumat dalam artikel ini disahkan betul setakat Oktober 2025 berdasarkan sejauh mana ia dapat dipastikan daripada sumber kami. Ia bukan bertujuan untuk dijadikan sejarah menyeluruh atau lengkap tentang sesebuah subjek. Sila hubungi Perpustakaan untuk mendapatkan bahan bacaan lanjut mengenai topik ini. Jika anda ada sebarang maklum balas, sila kongsikan di sini.